veelgestelde vragen over borstkanker

‘Neen. Dé oorzaak van borstkanker bestaat niet. Wat we wel weten, is dat er een aantal factoren zijn die het risico op borstkanker gevoelig verhogen. Een aantal daarvan heb je zelf in de hand en dus kan je je gezondheid deels de goede richting uit sturen. Omgekeerd betekent dit niet dat wie supergezond leeft nooit borstkanker kan krijgen. Risicofactoren zijn je eerste kind krijgen na de leeftijd van 32 jaar, laat in de menopauze gaan (na 55 jaar), vroeg je eerste maandstonden krijgen (voor je twaalfde), vetrijke voeding en overgewicht, te weinig lichaamsbeweging, 1 glas alcohol per dag, gebruik van de anticonceptiepil (enkel voor de duur van het pilgebruik) en hormoontherapie tijdens de menopauze.

Maar ik breng ook graag positief nieuws: gedurende vier tot twaalf maanden borstvoeding geven aan je baby beschermt dan weer tegen borstkanker. Dit beschermend effect is groter naarmate de vrouw jonger is.’

‘Absoluut. Je eigen situatie en therapie vergelijken met die van iemand anders levert eigenlijk niets op. Er bestaan heel veel soorten borstkanker, en we passen onze behandeling daaraan aan. Daarom hoor je over zoveel verschillende soorten chemotherapie, hormonale therapie, al dan niet bestraling. Precies daar ligt de kracht van ons team: we bekijken geval per geval en passen niet zomaar een standaardbehandeling toe bij iedereen. De meest voorkomende vormen van borstkanker kan je opdelen in twee grote groepen. De ductale carcinomen komen voor in de kliergangen en treffen 70 tot 80% van de borstkankerpatiënten. De lobolaire carcinomen komen voor in de klierlobjes en treffen 10 tot 15 % van de borstkankerpatiënten.

Afhankelijk van het type borstkanker dat jij hebt en vooral ook het stadium waarin die zich bevindt, starten we een specifieke behandeling op. Ik kan het belang van zelfonderzoek en regelmatige screening niet genoeg benadrukken. Misschien dat cijfers helpen om het toch te doen. Bij een borstkanker in stadium 1 (beginfase) is na drie jaar nog 100% van de patiënten in leven. Bij een borstkanker in stadium 4 (gevorderde fase) is na drie jaar nog slechts 40% van de patiënten in leven. Je overlevingskansen hangen daar dus rechtstreeks mee samen.’

‘Vandaag sta je als arts alleen nergens meer. Ieder zichzelf respecterend ziekenhuis stelt een multidisciplinair team samen dat zich over elk borstkankerdossier buigt. Meer nog, verschillende ziekenhuizen bundelen hun expertise en krachten om de patiënten zo de beste zorg aan te bieden. Gynaecologen, oncologen, radiotherapeuten, genetici, radiologen en anatoompathologen bekijken elke situatie van heel dichtbij en beslissen samen over de te volgen weg. Zoals wel vaker in het leven weet je samen meer dan alleen. Multidisciplinair werken komt de kwaliteit van de zorg enorm ten goede.

Wie het volledige behandeltraject doorloopt, is ongeveer 12 maanden bezig. In de meeste gevallen vindt eerst de chirurgische ingreep plaats: ofwel een mastectomie ofwel een borstsparende operatie. Daarna volgt chemotherapie die in duur en samenstelling wordt afgestemd op de nood van de patiënt in kwestie. Tot slot volgt de radiotherapie of bestraling van de borst: altijd bij borstsparende heelkunde, soms na een mastectomie. Enkel voor hormoongevoelige kankers volgt nog een hormoonbehandeling van 5 tot 10 jaar.

De belangrijkste klacht tijdens en na de behandeling is wellicht vermoeidheid en energieverlies. Die leiden op hun beurt tot weinig sociaal contact en moeite om de draad van het gewone leven weer op te pikken. We stimuleren patiënten maximaal om toch terug in actie te komen, om energie te investeren in sociale contacten en om opnieuw aan het werk te gaan. We zien dat dat een positief effect heeft op het genezingsproces: thuis zitten en piekeren is niet de oplossing. Daarom bieden we ook een oncologisch revalidatieprogramma aan vanuit het ziekenhuis. Gedurende 18 weken komen patiënten een keer per week samen om aan conditietraining te doen. Ze krijgen ook psychologische ondersteuning en ontmoeten lotgenoten. Vaak is die nazorg een opstapje naar een heropbouw van een actief leven.’

‘De laatste tien jaar is de therapie van borstkanker enorm geëvolueerd. Doorgedreven onderzoek heeft daar mee voor gezorgd. Vandaag zetten we al onze hoop op targettherapie of doelgerichte therapie. Een voorbeeld daarvan is Herceptine, dat het HER2-eiwit blokkeert en daardoor ook de tumorgroei. Vrij recent is er ook de genenprofielentest. Die maakt het mogelijk om het gedrag van de tumor te voorspellen en de behandeling daarop af te stemmen. Zo kan bij een bepaald tumorstadium gerichter worden bepaald of chemotherapie nodig is. Voor deze nieuwe techniek geldt nog geen financiële tussenkomst: voorlopig passen we hem enkel toe in specifieke situaties waar twijfel is over het al dan niet toepassen van chemotherapie. Ik kijk positief naar de toekomst. We zullen nog meer maatwerk kunnen leveren en differentiëren per patiënt.’

‘Kiezen voor een borstreconstructie is iets heel persoonlijks. Wij raden het vrouwen aan omdat de ervaring leert dat ze zich daarna opnieuw echt vrouw voelen: borsten spelen in hun zelfbeeld een prominente rol en dat is ook logisch. Ruimte voor het esthetische aspect komt er pas als het oncologisch proces is afgerond. Er zijn twee mogelijkheden: je kiest voor een implantaat of plastische chirurgen vormen een nieuwe borst met eigen weefsel. De tweede optie geniet de voorkeur omdat je daar werkt met lichaamseigen weefsel. Meestal gebruikt men een buikflap om een nieuwe borst te construeren. Deze borst zal mee veranderen met het lichaam in de tijd zoals een echte borst dat zou doen. Maar die keuze maakt elke vrouw natuurlijk zelf. In elk geval krijgt iedereen die na een operatie naar huis gaat bij ons eerst advies van een bandagiste. Die legt de werking, de soorten en de voordelen van de uitwendige prothese uit. De patiënt krijgt ook een voorlopige prothese mee naar huis, net als een aangepaste beha. Eenmaal thuis kunnen ze op professionele ondersteuning blijven rekenen.’

Er zijn 9 specifieke borstzorgcentra bij de thuiszorgwinkel waar ze een volledige aanbod aan prothesen, lingerie en badmode, make-up en hoofdbescherming hebben. De ervaren productspecialisten van Goed thuiszorgwinkel helpen je discreet verder. Ze bieden een luisterend oor en begeleiden je doorheen het volledige proces.