incontinentie urologisch bekeken

incontinentie aanpakken: weet wanneer en hoeveel je plast

'Hoe vroeger een arts weet hoe je urineverlies verloopt en evolueert, hoe groter de kans dat je incontinentie kan worden verholpen zonder medicijnen of een operatieve ingreep.'

'Het is voor een uroloog, arts, verpleegkundige of kinesitherapeut belangrijk exact te weten welke soort incontinentie je hebt. Dit is de belangrijkste voorwaarde om te bepalen welke behandeling het meeste kans op slagen heeft. De beste graadmeter hebben we als je zelf je plasgedrag duidelijk en gedetailleerd noteert in een plasdagboek, het meest eenvoudige en efficiënte meet- en analysemiddel. Gedurende maximum drie dagen noteer je verschillende gegevens. Het uur waarop je gaat slapen en opstaat; wat, wanneer en hoeveel je drinkt; wanneer je bewust plast; wanneer je onvoorzien urineverlies hebt. Plassen doe je tijdens die dagen in een maatbeker, zodat je naast het tijdstip ook de exacte hoeveelheid kan neerschrijven.'

'Wat je krijgt is een soort hartslag van je plasgedrag. Op basis daarvan kan een arts of specialist je vaak al tips geven om ongewenst urineverlies op korte termijn te beperken: meer water drinken bijvoorbeeld of minder koffie. Dit lijkt misschien eenvoudig advies, maar eigenlijk is het een gouden raad. Bijkomend voordeel: een plasdagboek kan ook therapeutisch werken en je doen stilstaan bij je aandoening. Al is het maar door er bijvoorbeeld open met je partner, kinderen of familie over te praten.'

soorten operatieve behandelingen bij incontinentie

'In principe kunnen alle vormen van incontinentie heelkundig worden behandeld. Die operaties gebeuren in de regel pas als andere mogelijke genezingsmethodes zoals het trainen van bekkenbodemspieren of het nemen van medicijnen zijn uitgeprobeerd.' 

'Bij stressincontinentie brengen we een male sling/bandje (bij mannen) of een vaginale sling/bandje (bij vrouwen) in onder het plaskanaal. Dat klein bandje ondersteunt de urinebuis zodat de blaas ook bij kleine inspanningen zoals hoesten, niezen en dingen optillen terug normaal functioneert en er geen urineverlies meer is.'

'De meest drastische ingreep is het bevestigen van een kunstmatige sluitspier. Die kan je via een pompje zelf aan- en uitzetten om opnieuw gecontroleerd te kunnen plassen. Bij een overactieve blaas kunnen botoxinjecties in de blaaswand helpen. In bepaalde gevallen wordt gekozen voor een pacemakerimplantaat. Dit apparaatje met de grootte van een euromuntstuk stuurt vanuit het lichaam stroomstootjes naar de zenuwen die je blaas controleren waardoor de blaas zich terug normaler gaat gedragen.'

'De herstelperiode na een operatie hangt af van de complexiteit van de ingreep. Gemiddeld duurt het tussen 6 en 8 weken vooraleer het genezingsproces compleet is. Tijdens het herstel kunnen nog kleinere ongemakken optreden zoals een geprikkelde blaas of plassen dat soms nog wat moeilijk verloopt. De revalidatie is het zwaarst na het bevestigen van een kunstmatige sluitspier. Ook omdat die het meest aanpassing vraagt. Fietsen op een gewoon fietszadel zal misschien niet meer lukken, maar er zijn al heel wat speciaal aangepaste prostaatzadels op de markt.'

incontinentie bij ouderen

'De ware reden van incontinentie is bij oudere mensen moeilijk te achterhalen. Vaak gaat het niet om een vast afgelijnde vorm van incontinentie, maar is het een samengaan van verschillende factoren.'

'Anders werkende nieren kunnen een rol spelen, net als een veranderde hersenactiviteit. Een eenduidige behandeling voor urineverlies bij ouderen is er niet. Zelfs de dosis medicijnen die iemand mag innemen kan sterk verschillen van individu tot individu. Omdat de persoon al behandeld wordt voor een andere aandoening bijvoorbeeld. Toch is het zoeken naar de juiste aanpak belangrijk. Nachtelijke incontinentie stoort de nachtrust en zorgt in de meeste gevallen voor een verminderde levenskwaliteit. En net als bij jongere mensen kan een negatief zelfbeeld ook bij ouderen voor extra lusteloosheid zorgen.'

gouden tip: blijf jezelf

'Weet dat er heel wat mogelijkheden zijn om incontinentie te behandelen, en dat de kans dat je permanent incontinent blijft steeds kleiner wordt.'

Belangrijk is dat er veel hulpmiddelen zijn die daadwerkelijk helpen. Zowel om incontinentie te genezen, als om het ongemak zoveel mogelijk te beperken. Misschien voel je je wel niet goed in een incontinentieverband of met een condoomkatheter, toch helpen ze je om zo normaal mogelijk actief blijven in het dagelijkse leven. En dat is misschien wel het belangrijkste streven: aan levenskwaliteit inboeten door incontinentie zou eigenlijk niemand mogen doen.'