wat is psoriasis?

Psoriasis is een chronische auto-immuunziekte, die zich vooral uit als huidaandoening. Periodes met weinig klachten worden afgewisseld met periodes van opflakkeringen. Het is niet besmettelijk en kan op elke leeftijd ontstaan, al komt het vooral voor bij volwassenen. Een normale huid vernieuwt zich om de maand. Bij iemand met psoriasis heeft de huid daar maar 4 tot 6 dagen voor nodig. Dat is 5 tot 8 keer sneller dan normaal. De huidcellen zijn dus niet rijp en kleven aan elkaar vast onder de vorm van schilfers.

Psoriasis is erfelijk in 'aanleg'. Er zijn meerdere genen verbonden aan psoriasis. Er bestaat een vroege en een late vorm. Beiden hebben een verschillende erfelijke achtergrond:

• Vroege psoriasis begint voor de leeftijd van 40 jaar, is familiaal en gemiddeld ernstiger dan het late type. De doorslaggevende factor van een vroeg startende psoriasis is een bacteriële infectie (vaak streptokokken). 
• De late vorm wordt uitgelokt door stressvolle gebeurtenissen of andere factoren zoals overmatig alcoholgebruik, roken en bepaalde geneesmiddelen.

Lees meer over de oorzaken van psioriasis. 

Daarnaast wordt ook gekeken naar de vorm van de uitslag om 2 soorten te onderscheiden:

• een vorm met vlekken of 'plaquepsoriasis' (90% van de gevallen)
• een vorm met een druppelvormige huiduitslag of ‘psoriasis guttata’. Deze laatste vorm komt vooral voor bij jonge personen na een bacteriële keelontsteking (meestal streptokokken).

Wie aan psoriasis lijdt, zou een hoger risico lopen op diabetes, obesitas, verstoorde vetbalans, verstoorde cholesterol en hart- en vaatziekten. Ook nagelafwijkingen en gewrichtsklachten worden gelinkt aan psoriasis.

Psoriasis is vrij makkelijk vast te stellen. De belangrijkste symptomen zijn:

• duidelijk begrensde rode plekken van een halve centimeter groot of samengevoegde rode plekken tot 3 cm groot
• de plekken schilferen
• jeuk, vooral wanneer de plekken opkomen
• wit tot zilvergrijze, schubachtige schilfers die makkelijk loslaten
• soms nagelafwijkingen zoals kleine deukjes in de nagels
• soms gewrichtsklachten, vooral aan vingers en tenen

Bij sommige patiënten zijn er in de psoriasisplekken ook één of meerdere puskopjes te zien. Deze wijzen niet een infectie, ze bevatten geen bacteriën en zijn een normaal verschijnsel bij psoriasis. 

De vele dikke schilfers komen terecht op kleding, beddengoed en op de vloer, wat voor veel patiënten een onaangenaam gevolg is van psoriasis. 

Op basis van de plaatsen op het lichaam waar de psoriasis zich manifesteert, onderscheiden we volgende vormen.

psoriasis vulgaris

De rode plekken ontstaan op de strekzijde van ellebogen, knieën en op de rug boven de billen. ‘Vulgaris’ betekent eigenlijk de ‘gewone’ vorm. Deze komt dus het vaakst voor. Opvallend is dat de plekken min of meer symmetrisch op het lichaam voorkomen. 

psoriasis inversa

Hier zitten de plekken in de lichaamsplooien (oksels, liezen, schaamstreek, rondom de anus, bilspleet). ‘Inversa’ betekent omgekeerd, dus niet op de strekzijde maar wel in de buigzijde.

psoriasis aan de geslachtsdelen

Psoriasis komt ook regelmatig voor aan de geslachtsdelen, bij mannen aan de penis en balzak en bij vrouwen aan de schaamlippen maar soms ook tot diep in de vagina. Mensen met genitale psoriasis voelen zich vaak beschaamd en durven geen intieme relaties aangaan, waardoor ze in een isolement terechtkomen.

psoriasis capitis

De plekken manifesteren zich op de hoofdhuid onder het haar, vooral op de haargrens van het voorhoofd en achter de oren. Deze vorm mag niet verward worden met seborroïsch eczeem. Psoriasis op de hoofdhuid jeukt en schilfert enorm.

psoriasis unguum 

We zien putjes in de nagels, geelbruine verkleuring en loslating met verdikking van de nagel zelf.

psoriasis palmoplantaris

Bij psoriasis palmoplantaris zien we de typische rode plekken op de handpalmen en op de voetzolen. 

psoriasis reuma

Deze vorm tast de kleine gewrichten aan: de handen, vingers en voeten. De gewrichten zijn dan rood, gezwollen, pijnlijk en voelen warm aan. Ongeveer 30% van alle patiënten met psoriasis heeft ook last van deze vorm.

(bron: huidarts.com)

Psoriasis is niet te genezen. Geen enkele behandeling doet de psoriasis voorgoed verdwijnen. Door behandeling en door het vermijden van uitlokkende factoren wordt de psoriasis wel een stuk beter. Soms blijft de ziekte zelfs jaren weg.

Daarnaast zijn er enkele algemene tips die je kan volgen om je huid te beschermen:

• hydrateer je huid goed met een vette crème, deze verzacht ook de jeuk
• gebruik anti-roos shampoo bij schilfers
• vermijd overmatig alcoholgebruik
• rook niet
• eet gezond

Leven met psoriasis is niet altijd makkelijk. Lees meer over de behandeling van psoriasis.