waarom bescherming tegen de zon echt belangrijk is

De zon geeft 2 soorten stralen af die schadelijk zijn voor onze huid: uv A- en uv B-stralen. Uv A-stralen leken lange tijd onschadelijk. Ze dringen wel door tot de diepere huidlagen, maar ze verbranden de huid niet. Toch liggen deze stralen aan de basis van vroegtijdige veroudering van de huid, rimpels en zelfs huidkanker. Uv B-stralen dringen alleen door in de bovenste huidlaag. Ze zorgen ervoor dat we bruinen, maar kunnen ook zonnebrand en op termijn huidkanker veroorzaken.

Beide soorten straling zijn dus erg schadelijk voor ons.

Op langere termijn kan de zon dus ook huidkanker veroorzaken. Hoe meer je je huid blootstelt aan uv-straling, hoe groter die kans wordt. Wist je dat 40 % van alle kankerdiagnoses zijn een type van huidkanker. 1 op 5 mensen krijgt de diagnose huidkanker vóór de leeftijd van 75 jaar. Ook jongeren niet veilig zijn: wie op jonge leeftijd een zware zonnebrand oploopt, heeft later een groter risico op huidkanker

Controleer je huid dus regelmatig op vlekjes. En speur naar melanomen – dat zijn pigmentcellen die zich ongecontroleerd vermenigvuldigen. Maar hoe weet je nu precies wanneer een huidvlekje verdacht is? Hiervoor kan je de eenvoudige ABCDE-methode volgen : Denk je een verdacht huidvlekje gevonden te hebben? Neem contact op met een dermatoloog om dit verder te laten onderzoeken.

Een stralende zon kan gepaard gaan met hittegolven en een stijging van het ozongehalte in de lucht. Ozon is een sterk prikkelend en reactief gas. Op dagen met hoge ozonconcentraties ademen we ozon in en komt het diep in onze longen terecht, waar het een irritatie- en ontstekingsreactie uitlokt. In tegenstelling tot bij zuurstof, nemen onze longen ozon echter niet op waardoor het niet in onze bloedbaan terechtkomt.

Bij een verhoogde ozonconcentratie kunnen volgende symptomen optreden:

• irritatie van de ogen
• prikkende neus en keel
• benauwd gevoel
• piepende ademhaling
• hoofdpijn

Astma- en COPD-patiënten kunnen tijdens periodes met een verhoogde ozonconcentratie meer last hebben van opstoten. Omdat hun luchtwegen nog gevoeliger zijn aan de irritatie door ozonmoleculen dan deze van gezonde mensen, moeten ze extra waakzaam zijn.

Volg de aanbevelingen op het nieuws en tijdens het weerbericht bij hoge ozonconcentraties. Ook onderstaande tips kunnen je helpen om jezelf of kwetsbare mensen in je buurt te beschermen:

• Drink voldoende, bij voorkeur mineraalwater. Vermijd alcoholische dranken en dranken met veel suiker.
• Geef baby's, jonge kinderen en hulpbehoevenden regelmatig te drinken.
• Blijf zoveel mogelijk binnen, er zit immers minder ozon in de binnenlucht dan in de buitenlucht. Doe zeker geen zware inspanningen buitenshuis tussen 12 tot 22 uur. Rust voldoende.
• Koel je lichaam regelmatig af, bijvoorbeeld met een washandje, verfrissingsdoekjes, een lauwe douche.
• Bescherm je lichaam met zonnecrème en een hoedje.
• Houd ramen, gordijnen en rolluiken overdag gesloten en verlucht je woning of enkele kamers 's nachts als de temperatuur wat gedaald is.
• Een ventilator brengt weinig of geen verkoeling, airconditioning wel.
• Raadpleeg je arts of apotheker bij gebruik van bepaalde geneesmiddelen. 

Let op jezelf, maar denk ook altijd aan je naasten. Bij de meeste mensen reguleert het lichaam de temperatuur. Als de omgevingstemperatuur stijgt, begint ons lichaam te zweten. Zo houden we onze lichaamstemperatuur op peil. Maar dat systeem werkt niet bij iedereen. Aan wie besteed je best extra aandacht tijdens warme dagen?

baby’s en peuters

Bij kinderen zijn de beschermende functies van de huid nog in volle ontwikkeling. Hun huid is dunner dan die van volwassenen en herstelt ook minder snel. Onze huid ziet overigens nooit zoveel zonlicht als in onze kinderjaren. Voor de leeftijd van 18 krijgen we gemiddeld al 75 procent van onze levenslange portie zonnestralen te verwerken. Wie verbrandt in zijn kindertijd, kan daar op latere leeftijd trouwens kanker aan overhouden. Hou baby’s en kinderen daarom uit de zon. Laat je oudere kinderen zwemmen met een pet en T-shirt. En zorg ervoor dat ze in de schaduw spelen als de zon op haar heetst is.

Lees ook onze tips om kinderen te beschermen tegen de zon.

bejaarden

Bij ouderen werken de zweetklieren minder goed waardoor ze de lichaamstemperatuur niet zo goed kunnen reguleren. Bovendien voelen bejaarden minder goed de hitte aan en hebben ze minder dorstgevoel. Zeker sociaal geïsoleerde ouderen zijn erg kwetsbaar. Hou je buur, (groot)ouders of vrienden daarom een extra oogje in het zeil tijdens een hittegolf.

personen met een chronische aandoening

Voor mensen met een hart- en vaatziekte, diabetes, respiratoire aandoeningen, nierinsufficiëntie, ernstige mentale stoornissen of de ziekte van Parkinson kan een hittegolf ook gevaarlijk zijn. 

mensen met overgewicht

Ook je gewicht speelt een rol in een goede warmteregulering. Zo hebben mensen met overgewicht minder warmteafvoer via de huid en krijgen ze het sneller heet doordat ze extra gewicht meedragen.